waarom kijk ik eigenlijk naar voetbal...

De eerste wedstrijd is gewonnen: 2-0 tegen de Denen. Altijd lastig, zo bleek. We zijn weer helemaal joef van voetbal. Op de één of andere manier vindt de mens het geweldig om met miljoenen tegelijk naar een voetbalwedstrijd te kijken. En daarvoor naar voorbeschouwingen. En daarna naar nabeschouwingen. Verwonderd vraag ik naar het waarom hiervan. Waarom vinden we dit nou zo belangrijk? Een tweet van Filosofie Magazine sprak van het vermogen om identiteit aan een groep te geven. De saamhorigheid die voetbal bewerkstelligt maakt het de moeite waard.
Het Nederlands elftal als afspiegeling van een maatschappij die PVV-stemmers nu juist niet willen. Ironisch is dat wel. Wij zijn dus blijkbaar veel meer muticulti dan we willen toegeven. Het is prima als een moslim enkele keren per dag wil bidden, zolang hij maar goed invalt tegen de Denen.
Maar goed. Dat voetbal - of sport in het algemeen - een functie lijkt te hebben, verklaart nog niet het feit dat mensen blijkbaar dit soort spectakels 'leuk' vinden. Wij blijken ontzettend veel waarde te hechten aan volstrekt zinloze zaken, zoals sportwedstrijden. We ontlenen status aan medailles, terwijl die dingen eigenlijk helemaal niets zijn. Sterker nog, als je de begroting van clubs als Real Madrid en Barca zet tegenover de economische omstandigheden waarin het land Spanje verkeert, wordt de verwondering alleen maar groter. Mensen in economisch trieste omstandigheden zijn hartstochtelijk fan van een club die miljoenen over de balk smijt om maar 's werelds beste spelers te kunnen contracteren. Blijkbaar is de status van de club belangrijker dan de vraag naar eigen welvaart.
Mensen vinden, zo lijkt het, een groep belangrijker dan zichzelf. Of nee, men ontleent waarde aan de groep. De eigenwaarde is voor een groot deel afhankelijk van de groepswaarde. De identiteit van mij als individu is niet volledig van mijzelf afhankelijk, maar wordt goeddeels bepaald door de groep of groepen waarbij ik hoor.
Als dat zo is, zou dit dan implicaties kunnen hebben voor de hele discussie waar ik het pas over had, over die van vrijheid. In onze samenleving is vrijheid een heel belangrijke waarde. Vrijheid op vooral individueel niveau... Maar ja, als het individuele niveau voor het individu niet het bepalende niveau is als het om identiteit en welbevinden gaat, zou je dan wel zo de nadruk moeten leggen op individuele vrijheid?
Of, precies andersom, zou je, als je individuele vrijheid zo belangrijk vindt, grootse evenementen, waarbij individuele identiteit juist lijkt weggedrukt te worden, als samenleving niet moeten proberen dergelijke evenementen te ontmoedigen? In plaats van subsidiëren van grootse sportevenementen, juist accijns gaan heffen? Gevaar voor de geestelijke volksgezondheid.
Hoe het ook is. Het is best wonderlijk dat ik, en met mij zo veel anderen, nu weer vol aandacht ben voor het WK voetbal. Mensen hebben ontzettend veel tijd voor zinloze activiteiten. Laat de homo sapiens sapiens zich bezig houden met waar hij het beste in zou moeten zijn: denken. Hoewel ik daar soms ook m'n twijfels bij heb.